Üye olduğum birçok tarih sitesinde, youtube videolarının altında şunu gördüm: İnsanlar Tiger tankını öyle övüyorlar öyle iyi bir tank olduğunu sanıyorlar ki. Ben de bunun üstüne bir yazı yazayım dedim. Hadi konumuza geçelim.

Almanya’nın İkinci Dünya Savaşındaki Tank Durumu

Her devletin kendi bir avantajı vardır. İngiltere’nin bir ada olması, Sovyetler Birliğinin nüfusunun çok fazla olması, ABD’de petrol bulunması ve Avrupa’Dan uzak olması, Türkiye’nin önemli boğazlara sahip olması ve Almanya’nın da güçlü ve seri bir sanayiye sahip olması.

Biliyoruz ki Hitler, Almanya’yı devamlı militarize etti, Versay anlaşmasını alttan alttan deldi. Hem delmek de kelime, yardı resmen. 2. Dünya Savaşının başlarına bakacak olursak Almanların mevcudiyetinde mükemmel denilebilecek bir tank vardı: Panzer III.

Panzer III seriydi, pahalı değildi en önemlisi Batı Cephesinde motorize birlikleri sayıca az olan ve düzlüklerle kaplı olan bir coğrafya için mükemmeldi. Ön zırhı bile ekstra zırhla desteklenmişti bunun nedeni kaçma anında geriye tam takır giderken önünden vurulup imha edilmemesiydi.

Panzer III tankı. Namlusunun daha uzun olduğu varyantları da vardır.
Licence: CC BY-SA 2.5

Panzer III Batı Cephesinde çok işe yaradı tabi bu arada Almanlar sadece bunu kullanmıyorlar, Panzer III daha hafif versiyonlarını da kullanıyorlar. Fakat tarihler 1941’i gösterdiğinde görüldü ki Panzer III’ün zırhı; KV-1 gibi ağır tanklar karşısında ve kendi sınıfı bir tank olan T-34 gibi tanklara karşı güçsüz kalıyordu. Topu da bu zırhlıları delemiyordu.

Bu yüzden Hitler’in isteği üzerine Almanlar ağır bir tank yapmaya başladılar. Hem de çok ağır.

İkinci Dünya Savaşında Sovyet Tanklarının Durumu

Savaş öncesi Sovyetlerin çokça T-20’leri vardı. Fakat bunlar çok hafifti. Bunun yerine BT-7 tankları 1935’ten 1940’a kadar üretilmişti. Sayılarının 2700 ile 5000 arasında olduğu düşünülürse savaşa iyi bir hazırlık. BT-7’lere hafif tankların bir üstü diyebiliriz: Zırhı hafifti fakat tankın kendisi çok hızlıydı.

Şöyle desek abartı olmaz: Tiger I, daha namlusunu BT-7’ye çevivirken BT-7 Üsküdar’ı geçer. Fakat BT-7’ler Almanlara karşı pek kullanılmadı: teknolojisi biraz eskimişti ve Sovyetlerin yeni seri hafif tankları çıkmıştı. T-60 ve T-70 gibi.

Daha Sovyetlerin irili ufak bir sürü tankı vardı. Bunlardan en önemlilerinden biri T34’ler. T-34’ler 1940’da üretilmeye başladı. Ve baktığımızda tam bir mühendislik harikası. Yapımı ucuz, tamiri basit, sürmesi daha kolay ve hızlı.

Orta tank olmasına rağmen gayet mobildi T-34. En önemli özelliği ise zırhının eğimli olmasıydı. Bunun sonuçları tankın daha ucuza mal edilebilmesi ve tanka atılan mermilerin sekmesiydi. Eğimli olmayan zırh, eğimli olan zırhtan daha kalındır fakat daha maliyetlidir. Bazı durumlarda eğimli zırhlar sektirme açısından da daha iyi olabilmekteydi.

Gördüğünüz üzere solda eğimsiz sağda eğimli bir zırh var. Soldaki siyah ok zırhın kalınlığı sağdakinde ise yeşil ok zırhın kalınlığı. Fakat tankın zırhına dikey olarak ateş eden bir tankın mermisinin alacağı yol aynıdır: siyah ok. Fakat sağda zırhımızın kalınlığı yeşil oktur. Bu yüzden daha ekonomiktir.
Licence: CC BY-SA 3.0

İkinci Dünya Savaşından sonra ise bazı Rus tanklarında acayip bir eğim görürsünüz. Bunun amacı üstte bahsettiğim şeydir. Eğimli zırh teknolojisi tanklara olan bakış açısını değiştirmiştir. Zırhların ne kadar olduğunun pek de bir önemi kalmamıştır, önemli olanın teknoloji ve eğim olduğu anlaşılmıştır.

Başka bir Rus tankı ise KV-1. KV-1 Tankı 1941 Yazında Almanların korkunç rüyası olmuştur. Almanlar bu tank ile ilk defa Litvanya sınırına yakın noktada gerçekleşmiş olan Raseiniai Muharebesinde etkileşime girmişlerdir ve korkunç olmuştur.

Flak 88 dışında hiç bir Alman topu KV-1 tankını imha edemiyordu. O gün tank tümeni, Almanları geri püskürtmeyi başardı. Ertesi gün ise sadece bir tane KV-1 kalmıştı çoğu için de yakıt veya top kalmamıştı zaten.

Tek KV-1 Alman kuvvetlerinin geçişini engellemiştir. Çünkü Almanlar birden fazla KV-1 olduğunu düşünüyorlardır. Yani organize bir karşı-saldırı olduğunu düşünüyorlardı. Az önce de bahsettiğimiz gibi bu durumlar sonucunda yeni bir tank gereksinimi ortaya çıktı.

KV-1
Licence: CC BY 2.5

Asıl Konumuza Gelelim Artık

Ön bilgilendirmemizi yaptık, artık asıl konumuza gelelim. Aslında bakacak olursak T-34, Tiger’ın bir dengi değildir. Çünkü Tiger bir ağır tank, T-34 ise bir orta tanktır. Buna rağmen T-34, Tigerlarla az çok mücadele edebilmiştir.

Bakacak olursak evet, teke tekte Tiger, T-34’ü yüksek ihtimalle imha eder. Fakat tarihte böyle düşünülmez (Şu yazıda olduğu gibi Osmanlı’da neden kardeş katli var?). Her devletin az önce dediğimiz gibi bir avantajı vardır. Sovyetler içinse bu, nicelikleri. Tiger’in önüne sadece bir tane T-34 gelemez, 30 tane gelir, 40 tane gelir. Bana Rambo’yu bile getirin 50 tane vahşi karıncayla başa çıkamaz.

Tigerlar için de durum böyleydi. Tiger tankı 1300 tane üretilmişti. Ama T-34 84000 tane. Dünya tarihinde en çok üretilen ikinci tank! Bunun yanında Sovyetlerdeki IS sınıfını ve KV sınıfını da düşünün, baya tank ediyor.

Şöyle ki: Tiger, birincisini vurur, ikincisini vurur, 5. vurur ama nereye kadar isterse 100 tane vursun, koymaz! Sovyetlere bir gram işlemez adam zaten 84 bin üretmiş. Sadece Tiger ve T-34’leri savaştırsak bile Tiger başına 64 T34 düşüyor. Bunlar da aynen demin bahsettiğim gibi karınca tanesi gibi.

Tiger 131.
Licence: CC BY 2.0

Bu süre zarfında ise T-34’ler Tiger’ları imha eder. Çünkü 5 Tiger onları vurmaya çalışırken etrafları çevrilmiş olacak. Bu çok kolay çünkü zaten T-34 mobil bir tank. Tiger’ın da her yerinin zırhlı olduğunu düşünmeyin zira arkası ve palet tarafı çok güçlü değil.

T-34’ün topu 76 mm’ye kadar zırhları delebiliyor Tiger’ın yan zırhları ise 60 mm. Zaten Tiger’ları imha etme işi T-34’lerin değil, Tiger’ın sınıfındaki diğer tankların.

Şimdi ise iki tarafın avantajlarını sıralayalım:

  • T-34: Hızlı, mobil
  • Tiger: Yavaş
  • T-34:Maliyeti ucuz ve eğimli zırh
  • Tiger: Maliyeti fazla ve eğimi az
  • T-34: Kullanması ve tamir edilmesi daha kolay
  • Tiger: Kullanması ve tamir edilmesi karmaşık.
  • T-34: Tiger’ın yan zırhını 600 metreden delebiliyor.
  • Tiger: T-34’ün zırhını 2 kilometreden delebiliyor.

Baktığımızda genel olarak şunu görüyoruz: Tiger, sahiden ağır bir tank olduğunu gösteriyor genelde zırhının eğimi az ve kendisi maliyetli. T-34 ise daha ucuz bir tank. Zırhından eğim sayesinde tasarruf edilmiş mesela.

Fakat T-34’ler için Tiger’ların 2 kilometre sınırı çok büyük bir problem. Zira grup halinde çatışan Tiger’lar, T-34’leri yanlarına yaklaştırmayabiliyor.

İlk bakışta Tiger’lar için çok iyi gibi gözükebilir, nitekim öyledir. Fakat şu da var ki T-34’lerin azami hızı ortalama 50 km/h civarındadır. Tiger’ların ise bu değer 40 km/h civarındadır. Bu yüzden T-34’ler direkt olarak Tiger’lara bodoslama bir saldırı gerçekleştirebiliyorlardı. Ne de olsa 80 bin tane üretmişsin! Bu arada Sovyetler hakkında bahsetmişken şu yazı serimizi de öneririz: Karl Marx Yazı Serisi

T-34 öyle efsaneleşmiştir ki neredeyse herkesin aklına Sovyet Tankı deyince T-34 Gelir, ne IS veya KV.
T-34 Licence: CC-BY-SA-2.5

Kursk Savaş’ını ele alalım. Kursk Savaş’ına 211 Tiger katıldı. Bunun katlarca fazlası T-34 de savaşa katıldı. Kursk Savaş’ında etkisiz hale getirilen bir Tiger’ın yerini doldurmak çok zordu. Ama bir Tiger? Zaten fabrikalar çok yakındı ve fabrikadan çıkınca kolay kullanımı sayesinde işçiler tarafından kullanılıp cepheye gidiyordu.

Az önce her milletin bir avantajı vardır demiştik. İşte Ruslar: sayıdan kazandılar, evet belki Alman Tiger’ları çok güçlü olabilir, fakat bir tank için sadece güçlülük yeterli değildi. Sonuç olarak Tiger’lar evet güçlü, evet zırhlı fakat T-34 hızlı, mobil ve ucuz. Bu yüzden sayıdan kazandılar ve Alman Tanklarını böyle yendiler.

Son Söz

Teknik aksaklılar nedeniyle son birkaç gün yazımı aksattım. Buna rağmen güzel bir yazı oldu. Eskiden araştırdığım bir konuydu ve buraya yazayım dedim. Eğer bir hatamız varsa lütfen bize ulaşıp bildirin.

Kaynakça

1)İngilizce Viki Sayfaları. WW2, T-34, KV, Tiger,

2)Tank Encylopedia

orumlar

  1. Tiger tankları açısından şöyle düşünebilir miyiz : Tanklar yavaş olduğu için ikmal noktasında sıkıntı yaşamışlardır.İmha edilen tank yerine yeni tankın gitmesi uzun zaman almıştır.(Sovyet coğrafyasının büyüklüğü göz önüne alınırsa daha önem kazanabilir.)

    • Bora Menderes Reply

      Evet özellikle savaşın ilerleyen vakitlerinde Tiger tankları petrol açısından sıkıntı yaşamışlardır. Bakü petrollerinin ele geçirilememesi de bunu daha çok körüklemiştir. Zaten kış aylarında ise Sovyet Coğrafyası karlı ve çamurlu oluyordu bu da Tiger’lar için büyük sıkıntıydı

Yorum Yazın