Felsefe Nedir:
felsefe nedir, aslında bu soruya verilebilecek nesnel bir cevap yok ama biz yine de bu soruyu cevaplamaya çalışacağız.
hadi beraber düşünelim felsefe deyince aklınıza ne geliyor, uzun saçlı değişik düşünceleri olan adamlar, filozof deyince aklınıza ne geliyor, mandıra filozofu?
felsefe yunanca philia(sevgi) ve sophia(bilgi) kelimelerinden gelen bir kelimedir ve anlamı bilgelik sevgisidir. Filozof da bilgiyi seven kişidir, filozof bilgi peşinde koşar, bilgiye ulaşmaya çalışır.
Hayatı anlamlandırmaya çalışır, hayatın anlamı ne, evreni kim yarattı, doğru yaşam nasıl olunur, en erdemli insan kimdir gibi sorulara yanıt arar.
Yine de felsefe nedir sorusuna verilecek net bir yanıt yoktur, zaten felsefenin kendisi öznel iken felsefe nedir sorusunun cevabının nesnel olması beklenemezdi.
Benim düşüncem herkesin kendine göre felsefe tanımını kendi oluşturması gerektiğidir.
Ben felsefe deyince, soru sormak ve cevap aramak eylemini düşünüyorum. Her şey hakkında soru sorulabilir, ve bu sorulara cevaplar aranır.
Ayrıca felsefe deyince aklıma cesaret, sorgulamak gibi kavramlar geliyor, çünkü filozof doğrulardan ve doğruları savunmaktan korkmaz ve kendisine verilen bilgiyi sorgulamadan doğru kabul etmez, her şeyi sorgular, cevap arar. Zaten bu özelliğindendir ki filozofların hayatları zorlu geçer ama hakikat
arayışı buna değer. Peki sahi, niye buna değer ki, ne faydası var filozofluğun. Benim düşünceme göre eğer insan olmak istiyorsan felsefe yapmak zorundasın.
Hadi az önceki önermeyi kanıtlayalım:
Felsefenin önemi:
Varlıkların bazı özellikleri vardır ve bazı varlıkların ayırt edici özellikleri vardır; mesela kuşun ayırt edici özelliği uçmasıdır kalemin ise yazmasıdır gibi.
Eğer bir varlık onu belirten özelliği göstermiyorsa ya o varlık hatalıdır ya da başka bir varlık söz konusudur. Mesela makas eğer kesmiyorsa makas ya bozuktur, ya da kesmeyen şey makas değildir.
İnsanın da bu ayırt edici özelliği düşünmektir.
eğer bir insan düşünemiyorsa ya hatalıdır, ya da insan değildir. Eğer kendine verilen bilgiyi sorgulamadan alırsan düşünmemiş olursun, insan özelliği göstermemiş olursun.
eğer büyük sorular sormazsan düşünmezsin, insanın bir diğer özelliği de meraktır, merak soru sordurtur insana, felsefenin de temelinde soru sormak vardır.
Az önce felsefenin gerekliliğini felsefe yaparak kanıtladık, şimdi de felsefenin pragmatik(faydacı) yönünü ele alalım. Nedir Felsefenin Faydaları?
Felsefenin Faydaları:
a) Bireye Faydaları
Felsefe bizim hayatı anlamlandırmamızı sağlar. Çok soyut bir cümle oldu değil mi. Ben de öyle düşünüyorum ama hadi biraz bunun üzerinde konuşalım.
Biz hayatın akışında yuvarlanıp giden canlı organizmalarız, eskiden burada yoktuk ve gelecekte de var olmayacağız.
yaşadığımız Bu kısacık süre içerisinde nerede olduğumuzu, niye burada olduğumuzu, kim olduğumuzu öğrenmek isteriz. Hayatımız boyunca başımıza gelen olaylara ve hayatımıza anlam yüklemeye çalışırız.
ve işte bunlara anlam yüklediğimiz zaman da nereden geldim nereye gidiyorum neyim kimim amacım ne gibi sorulara yanıt vermeye başlarız.
Peki bu sorular ne işimize yarayacak? Nereden geldim nereye gidiyorum sorusu geçmişimizi ve geleceğimizi daha iyi tanımamıza olanak vererek zaman çizgisini bir bütün halde görmemizi,
hayata dair daha kapsayıcı ve derin bir bakış açısı geliştirmemizi sağlar. Bir nevi büyük resmi görmemizi sağlar.Bu da hayat ve olaylara karşı duruş kalitemizi kaçınılmaz şekilde arttırır.
Neyim, kimim soruları kendimizi daha iyi tanımamızı ve hayattaki rolümüzü bilmemizi sağlar.
Amacım ne sorusu da benim burada en önemli olduğunu düşündüğüm soru. Bu sorunun cevabı bize bizim için kutsal ve özel olan bir amaç ve hedef geliştirir. Bu amaç bizim hayata daha sıkı tutunmamızı sağlar, sıkıntılar karşısında daha metanetli olmamızı sağlar. Bize yol gösterir.
Bir varış hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgar, hiç bir kaptan yardım edemez.
Gemi nereye gideceğini bilemez, ilerleme kaydedemez, Hareket etse bile hedefe doğru bir ilerleme kaydedemeyeceği için boşu boşuna döner durur.
İnsan da eğer bir amaca sahip olmazsa ne yapacağını ne yapması gerektiğini bilemez, ne yapacağını bilememesi belirsizliktir. Ve belirsizlik insan doğasının hiç hoşlanmadığı bir şeydir.
asla bir ilerleme kaydedemez, sürekli hareket halinde olan insan bu durumda boşu boşuna yaşıyor gibi hissedecektir
ya da bir amaç olmadan ilerleme olmadan hareket etmek onu çok yoracaktır.
Umarım bu, hayatı anlamlandırmanın ne demek olduğu ve ne yararı olduğu konusunda size bir fikir vermiştir.
Bu felsefenin bireysel düzeyde olan ve en temel olduğunu düşündüğüm yararıydı. Felsefenin faydaları üzerine sayfalarca yazı yazabilirim ama şimdilik bu kadarı yeter diye düşünüyorum.
Şimdi felsefenin toplum düzeyindeki yararı üzerine biraz konuşalım.
b)Topluma faydaları
Bir toplumdaki insanların filozofluğa yakın olmalarıyla o toplumun gelişmişliğinin doğru orantılı olduğunu düşünüyorum.
Neden mi? Toplumda insanların düşünceleri vardır ve insanların düşünceleri toplumun genelinin düşüncelerinden etkilenir.
Yani bir toplumdaki insanların düşünceleri birbiriyle aynı olma eğilimdedir.
bilgileri eleştirmeyen, sorgulamayan bireyler de çoğunluğun düşündüğünün aynısını düşünecektir.
böyle bir toplumda çoğunluk gelen bilgiyi araştırmaz ve eleştirmez ise ortaya çok kolay kandırılabilen bir topluluk çıkar.
böyle bir toplumda demokrasi de tatlı bir zehre dönüşür. Çünkü halk sevimli yalanları hemen doğru kabul edeceği için sevimli yalanlarla halkın çoğunun sevgisini toplayan bir yönetici ülkeyi yanlış şekilde yönetebilir.
Bu yazdıklarımdan siyasi bir mesaj ya da gönderme yoktur. Konuya a ya da b partisinden bağımsız olarak bakıyorum. Zaten kapsayıcı bir şekilde düşünebilen birinin düşünceleri ve yargıları a ve b partileriyle sınırlı kalacak kadar sığ olmadığı için bu yazıdan öyle bir anlam çıkaracağınızı da düşünmüyorum.
Konumuza dönelim. Toplumda çoğunluktan bağımsız, eleştirel tarzda, objektif düşünebilecek, doğru ve yanlışı ayırt edebilecek kişiler filozofluk özelliği taşıyan kişilerdir.
Bu insanlar farklı düşünmenin kötü bir şey olmadığını, aksine bizi farklılıkların geliştirdiğini bildikleri için de farklı düşüncelere de objektif şekilde yaklaşırlar.
filozof kendi düşüncesinin mutlak gerçek olmadığını bilir ve kendi görüşünü savunmak için yobazlık yapmaz.
Bunların dışında felsefenin hem toplumsal hem de bireysel düzeyde hayat ve toplum karşısında tutarlı bir tavır sergileme, sağlam bir karakter geliştirme, problem çözme yeteneğini geliştirme, acılara dayanma gücünü geliştirme, manevi haz verme gibi ve çok daha fazla yararı vardır.
Bunlardan da sizin isteğiniz doğrultusunda ilerde bahsedebiliriz.
Umarım bu yazı size felsefe ve onun yararları ve gerekliliği konusunda size bir fikir vermiştir.
Hepinize sorguya çekilmiş, bir amaç uğruna yaşanılan bir hayat diliyorum. Sağlıcakla kalın.
“İncelenmemiş, sorguya çekilmemiş hayat yaşamaya değmez” -Sokrates
